پزشکیان: آمادگی تفویض اختیار به جلیلی را داشتم | معاون ارتباطات رئیس‌جمهور: رفع فیلترینگ در دستور کار است

رئیس‌جمهور در برابر زور و زیاده‌خواهی با شهامت و جسارت عمل می‌کند

 

رویکرد آقای دکتر پزشکیان و دولت چهاردهم گفت و گو است. ایشان معتقد به یک صلح کل است و در فضای جهانی کلاً بحث صلح را دنبال می‌کند و طبیعی است وقتی این نگاه را دارد، رویکرد اساسی و کلی هم تفاهم و گفتگو و ارتباط برقرار کردن است اما جایی که پای زور، تجاوز، جنایت و زیاده خواهی در میان باشد، رئیس جمهور خیلی با شهامت و با جسارت و با قاطعیت عمل می کند. 

 

در موضوع مذاکره با آمریکا اشاره کردید که فرایند تصمیم گیری در حال انجام است. در مورد مکانیزم ماشه بفرمایید که آیا تصمیم گیری در این زمینه انجام شده است؟  در مورد تاثیرات مکانیزم مکانیسم ماشه بر  اقتصاد ایران، فکر نمی‌کنید از سوی دولت ساده انگاری می شود؟ اروپا نمی‌تواند به مکانیسم ماشه متوسل شود

 

اروپایی‌ها  به یک چیزی متوسل می شوند که از نظر قانونی حق ندارند. یعنی اروپایی‌ها بعد از  خروج امریکا از برجام، عملاً برجام رو ملغی کردند یعنی دیگر به هیچ بندی از  برجام پایبند نبودند. خب وقتی به برجام پایبند نبودند، نمی‌توانند به مکانیسم ماشه که در همان چارچوب تعریف شده است،  متوسل بشوند. اساسا این کار اروپایی ها از نظر حقوقی اشکال دارد. مکانیزم ماشه بیشتر یک فضای روانی است که می‌خواهند به کشور تحمیل کنند. در حوزه اقتصاد بیشتر از آنچه که تا الان به کشور تحمیل کردند و بیشتر از آنچه که تحریم وضع شده است، قرار نیست اتفاقی بیفتد.

 

البته می‌توانند اقدامات نامشروعی از جمله تحریم‌ها، تهدید نظامی و جنگ را با استفاده غیرحقوقی از مکانیزم ماشه، جنبه مشروعیت بدهند و چیزی فراتر قرار نیست به کشور تحمیل بشود. رئیس جمهور در نیویورک برنامه ای برای دیدار با مقامات اروپایی دارد؟ 

 

برنامه‌های سفر نیویورک در دست تدوین بوده ولی منعی برای انجام این دیدارها وجود ندارد. 

 

بعد از پایان جنگ ۱۲ روزه جامعه هنوز به شرایط عادی برنگشته و بازار همچنان انتظار تلاطم و شروع دوره جدیدی از جنگ را دارد  و سوال شاید همه مردم این باشد که آیا دوباره جنگ شروع خواهد شد یا خیر. به نظر می‌رسد دولت هنوز نتوانسته است به مردم و بازار این آرامش را بدهد تا وضعیت به شرایط عادی برگردد. چرا این موفقیت هنوز حاصل  نشده است؟ شرایط پیشاجنگ هم شبیه جنگ بود

 

من شاید در مصداق با شما موافق نباشم. چرا فکر می‌کنید دولت موفق نبوده یا چه باید می‌کرده که انجام نداده است؟ ما با چه معیار و شاخصی عملکرد دولت را ارزیابی می‌کنیم؟ بالاخره ما هم درگیر جنگ شدیم و هم شرایط پیشاجنگ، شبیه جنگ بود چون تحریم حداکثری و تهدید حداکثری وجود داشت و هم الان که حدود مثلاً ۵۰ روز از توقف جنگ گذشته، هنوز هم  شرایط خیلی با ثبات نبوده و  دائم در معرض تهدید هستیم که این تهدید، درونی نیست یعنی تهدید بیرونی است و این تلاطم به کشور تحمیل می‌شود و اتفاقاً با وجود اصرار دشمن به تزریق این تلاطم، ما در اداره امور جاری کشور کمتر دچار مشکل شدیم.

 

شما ببینید که کشور درگیر جنگ مستقیم شد و دو قدرت هسته‌ای جهان وارد رویارویی نظامی مستقیم با جمهوری اسلامی ایران شدند و با اینکه درخواست توقف جنگ و آتش بس کردند، ولی فشارهایشان را به انواع مختلف و با همه ابزارها و دست و پاهای درازی که دارند به کشور تحمیل می‌کنند. درست است که اقتصاد کشور  آسیب دیده و دچار رکود است. جامعه یک مقدار دچار بهت و عدم ثبات است ولی نباید انتظار معجزه از دولت داشت. بالاخره در این شرایط  کشور اداره شده و اقلام اساسی در اختیار مردم بوده است. ما با تورم وحشتناک غیر قابل تجربه‌ای هنوز مواجه نشدیم و نخواهیم شد ان‌شاءالله. نرخ  پول و ارز  در شرایط قبل جنگ با شرایط حین جنگ فرقی نکرده و حتی یک مقدار شرایط آرام‌تر  و متعادل‌تر هم شد. 

 

در طول دوره ۱۲ روزه که ما در بطن جنگ بودیم، امور جاری کشور اداره شد. به خوبی هم اداره شد، یعنی غیر  خسارت‌هایی که به برخی مناطق  کشور وارد می‌شد، زندگی در کشور جریان داشت و کمبود  غذا و سوخت نداشتیم. 

 

این خدمات همچنان ارائه می‌شود ولی حس نااطمینانی در جامعه وجود دارد. دولت  تمام تلاشش را در این زمینه می‌کند. آقای رئیس جمهور در جلسه اخیر با مدیران رسانه‌ها به موضوع مذاکره اشاره کردند که البته بخشی از آن صحبت‌ها  تقطیع و خیلی پررنگ شد. رئیس‌جمهور اظهار کردند که بالاخره ما گفتگو هم باید بکنیم. گفت‌وگو کردن از همین جهت که این فشار و تلاطم و این ناآرامی خیلی دارد به جامعه تحمیل می‌شود  و منشاء بیرونی هم دارد. شما ببینید دائم بازی‌های رسانه‌ای شکل می‌گیرد و به تهدیدها دائم دامن زده می شود. خب ما هم هنوز از جنگ ۱۲ روزه خیلی دور هم نیستیم. جنایتی که رژیم صهیونیستی در ۲۳ خرداد انجام داد خیلی غیر مترقبه بود. ما در دل مذاکره بودیم. کمتر کسی فکر می‌کرد در حین مذاکره این اتفاق رخ دهد. این غیر قابل پیش‌بینی بودن شرایط، زمینه ای ایجاد می‌کند تا نگرانی در جامعه وجود داشته باشد. دولت تمام تلاش خود را می‌کند تا سایه جنگ از کشور  دور باشد

 

در این شرایط دولت تمام تلاش خود را  به کار بسته و خواهد بست که تا حد امکان سایه جنگ از کشور دور باشد. گرچه تمام تجهیزات ممکن را به کار خواهد بست و در اختیار خواهد گرفت و در صورت لزوم با تمام توان از کشور دفاع کند. دولت همچنین  تمام پیش‌بینی‌ها را کرده که زمام اداره امور جاری در بدترین و سخت ترین شرایط  از دستش خارج نشود. دولت این دو مورد را در در دستور کار خودش قرار داده و البته خب بالاخره یک بخشی از تزریق آرامش به جامعه  هم کار رسانه‌هاست. رسانه‌ها هم باید کمک کنند تا اطمینان بخشی به مردم تا حد ممکن انجام شود. فکر می کنید چقدر به مطالبات اقتصادی و معیشتی مردم در یک سال پاسخ داده شده است؟ ما همچنان تورم اگر اشتباه نکنم حدود ۴۰ درصد داریم. قیمت ارز از زمانی که دولت مسئولیت گرفت تا الان دو برابر شده است. البته در مقابل دولت هم چندین مرحله بسته‌های معیشتی بین مردم توزیع کرده و همواره تاکید داشته که در جراحی‌های اقتصادی و در تصمیم‌های مهم اقتصادی حتماً پیوست حمایت از مردم و مخصوصا اقشار پایین دیده می شود. با این حال  همچنان مطالبات اقتصادی وجود دارد. آیا جنگ بهانه خوبی برای دولت خواهد بود که بگوید که اگر من اگر موفق نشدم به خاطر جنگ بوده است؟ شما اشاره کردید که شاید یک سری تصمیمات دیر جواب بدهد. آیا مسئله اقتصاد و معیشت هم از این جنس هست؟ دولت برای ثابت نگه داشتن قیمت حامل های انرژی فشار سنگینی را تحمل کرده است

 

قیمت ارز ۱.۵ برابر شده است. ببینید ما یک مرحله مهار و کنترل وضعیت فعلی داریم که هم ممکن است همراه با هزینه باشد. من معتقدم مثلاً دولت برای اینکه نرخ حامل‌های انرژی را در همین وضعیت فعلی نگه دارد خیلی فشار سنگینی را متحمل شده است، ولی همان بحث پیوست اجتماعی تصمیمات توجه داشته تا کاری را نکند که به جامعه فشاری تحمیل شود که آمادگی و انتظارش را ندارد. دولت فشار سنگین را تحمل کرده ولی آن  اصلاح انجام نگرفت. از سویی تورم در کشور ۴۰ درصد بوده، الانم حدود ۴۰ درصد است. ارز در  دولت‌های قبلی زمانی که به دلایلی مشابه دلیل فعلی یعنی تشدید تحریم‌ها، تهدید نظامی و جنگ، ارز جهش‌های ۳۰۰ درصدی و ۴۰۰ درصدی داشته است. فقط خروج آمریکا از برجام  دلار را از ۴ هزار تومان به ۱۳ هزار تومان رساند یعنی بیشتر از ۳ برابر. در دولت شهید رئیسی دلار از ۱۴ هزار تومان تا ۷۰ هزار تومان رسید یعنی حدود ۵ برابر. در دولت آقای پزشکیان دلار با ۶۰ هزار تومان تحویل دولت شد که قیمت تا ۱۰۷ هزار تومان تجربه شد اما قیمت بازار حدود ۹۰ هزار تومان رسید. این افزایش قیمت ارز در دولت چهاردهم قبل از جنگ بود. 

 

 بله قبل از جنگ بود ولی من گفتم قبل از جنگ ۱۲ روزه هم ما در شرایط جنگی بودیم. شرایط پساجنگ هم همین است. یعنی شرایط تهدید و عدم وجود آرامش برقرار است و تمام تلاش‌های دولت و حوزه دیپلماسی هم این بوده که این عدم آرامش را تبدیل به آرامش کند. دلیل پذیرش مذاکره همین بود که ما از این شرایط، شیفت پیدا بکنیم به شرایط استقرار و آرامش. 

 

تلاش دولت در کوتاه‌مدت، مهار شرایط اقتصادی است

 

تلاش دولت در کوتاه مدت مهار شرایط اقتصادی است و دولت تمام تلاش خود را خواهد کرد که زمام امور از دستش خارج نشود. از سویی دولت تلاش می‌کند که مشکلات کهنه اقتصادی کشور را رفع کند تا تورم تک رقمی بشود، رشد اقتصادی داشته باشیم. رسیدن به این اهداف از مسیر  طولانی می‌گذرد چون مقدماتی دارد. این مقدمات چقدر فراهم شده است؟ 

 

ما اگر این چنین ناگهانی به میانه جنگ نیفتاده بودیم و شرایط حتی نیمه پایدار را در حوزه بین المللی داشتیم و به وضعیت تفاهم بیشتر با مجموعه قدرت‌های تاثیرگذار در جهان رسیده بودیم، من گمان می‌کنم هسته اصلی و مقدمه حل مشکلات اقتصادی کشور شکل گرفته بود. 

 

 قبل از هر چیزی، عادی‌سازی مناسبات مان با جهان مقدمه اصلاح اقتصادی کشور است. آن عادی‌سازی، مقدمه بهبود شرایط اقتصادی، تقویت پول ملی و کاهش نرخ تورم است. این اتفاق باید بیفتد. لاجرم هم باید بیفتد. دولت هم نسبت به این موضوع فهم دارد و این مسائل را انضمامی و واقعی می‌بیند و علی الارض دارد با مسائل مواجه می‌شود و در یک فضای رویایی، تخیلی و ایدئالیستی سیر نمی‌کند بنابراین فکر می‌کنم که اتفاق خواهد افتاد. آثار این اقدامات چه زمانی در  سفره مردم حس می‌شود؟ 

 

فکر می‌کنم تا پایان دولت چهاردهم وضعیتی که اشاره کردم را می‌بینیم. البته اول باید این مسائلی که عرض کردم، حل بشود. اینکه این مسائل در چه بازه زمانی حل بشود، باز هم تابع همان عرض قبلی بنده بوده یعنی خیلی قطعی نمی‌شود بیان کرد زیرا این مسیری است که باید طی شود تا ما در ابتدای آن راهی قرار بگیریم که بخواهیم فرایندها را اصلاح کنیم و به روندها شکل بهتری بدهیم. 

 

در صورت تحقق این شرایط، در میانه سال سوم دولت یا در ابتدای سال چهارم آثار و ثمرات این اتفاقات را مشاهده خواهیم کرد. 

 

 توزیع بسته‌های معیشتی به عنوان یک راه حل مسکن ادامه خواهد یافت؟ بله، رئیس جمهور نسبت به این مساله اهتمام ویژه دارند. رئیس جمهور در جلسه اخیر دولت هم نسبت به این مسئله تاکید مستقیم کردند. 

 

توزیع مرحله قبل بسته معیشتی به خاطر تامین منابع مالی به تاخیر افتاده بود. پرداخت منظم بسته های معیشتی هم اهمیت دارد. 

 

محدودیت‌های دولت زیاد است و  دولت از حوزه‌های مختلف تحت فشار است ولی مسئله این است که دولت دارد خودش را  تنظیم می‌کند که  خیلی پارتیزانی در هر مقطعی از هر ظرفیتی استفاده بکند  و به ترتیب اولویت‌ها، پرداخت ها را انجام دهد که البته این مسئله در اولویت اصلی و نخستین رئیس جمهور قرار دارد و  توزیع بسته‌های معیشتی  به عنوان یک مسئله جدی در نظر گرفته است. حالا ممکن است که یک مقدار در زمانش بی‌نظمی‌هایی رخ داده باشد ولی حتما اصل این سیاست مورد توجه و تداوم خواهد بود. برخی سخنان رئیس جمهور حاشیه‌دار می‌شود و بازتاب خوبی در جامعه پیدا نمی‌کند مثلا این جمله  «که اگر مذاکره نکنیم، چه کنیم؟ هر بار بسازیم، می‌زنند». منتقدان دولت معتقدند که این جملات نشان دادن علامت ضعف به دشمنان است. از سویی برخی معتقدند رئیس جمهور واقعیات را بیان می کند. به نظر شما بهتر نیست در انتشار این چنین جملاتی دقت بیشتری صورت بگیرد؟ 

 

رئیس‌جمهور ادبیات خیلی صریحی دارد

 

 البته من  بخشی از این انتقادات را  نشأت گرفته از این می‌دانم که در هر شرایطی قرار است که نقد انجام شود. در حالیکه همان نکته‌ای هم که اشاره فرمودید و مسئله‌ای که در صحبت‌های اخیر آقای رئیس جمهور بود، قبل و بعد داشت و بخش تقطیع شده صحبت ها بود. ایشان دقیقا قبل از آن جمله می گویند که ما اصلا اهل تسلیم نیستیم و در ذات ما تسلیم شدن وجود ندارد. این جمله دقیقا قبل از همان جمله ای است که مورد نقد واقع شده است. بعد رئیس جمهور از مخاطبان سوال می‌کند که  شمایی که می‌گویید مذاکره نکنیم، بگویید چیکار بکنیم؟ فقط بجنگیم؟ حالا یک بخشی از صحبت های رئیس جمهور را گزیده جویی یا گزیده گزینی می‌کنند. همیشه هم این مساله وجود داشته و شاید دنبال این بودند که بالاخره یک گافی را شکار کنند. رئیس‌جمهور  را نباید سانسور کرد

 

به هر حال رئیس جمهور ادبیات خیلی صریحی دارد و نه فقط در داخل حتی در گفت وگوهای بین المللی هم ایشان خیلی از صراحت خوبی برخوردار است. ایشان خیلی راحت مسائل را بدون اینکه درگیر  پیچیدگی و چند لایه ای بکند، خیلی صریح مطرح می‌کند و البته طبیعی هم است که وظیفه دستگاه‌های رسانه‌ای هم که نزدیک‌ترینش که ما در ریاست جمهوری هستیم مراقبت کنیم که اگر سهو لسانی صورت می‌گیرد، دروازه‌بانی بکنیم  البته ما مبرا از خطا نیستیم و ممکن است ما هم جایی کوتاهی کنیم اما نه رئیس جمهور را می‌شود سانسور کرد و نباید سانسور کرد. تصویر واقعی آقای رئیس جمهور همین است. یک آدم صریح، خیلی شفاف و خیلی صادق که آنچه را که به آن  باور دارد را بدون اینکه درگیر پیرایه‌های عجیب غریبی و چند لایه‌ و تفسیر بردارش بکند، با مردم در میان می گذارد. من بخشی از این نقدی هم که نسبت به این صحبت‌های اخیر آقای رئیس جمهور شد را منصفانه و واقعی نمی‌دانم چون حرف عجیبی نزد و بحث، مقدمه‌ و ادامه‌ای داشت که نه به آن مقدمه و نه به آن ادامه توجه نشد. این بیشتر از جنس شیطنت‌هایی بود که ایران اینترنشنال و بی‌بی‌سی فارسی می‌کنند که دیدم اتفاقا اول آنها خیلی به این صحبت‌های رئیس جمهور توجه کردند. نباید در دام شیطنت آنها افتاد و به آن  دامن زد. 

 

اتهام مخابره پیام ضعف از سوی رئیس‌جمهور، خیلی دور از انصاف است 

 

رئیس جمهور در عین اینکه  در حوزه دیپلماسی بسیار واقع گرایی است، بسیار هم قاطع و شجاع است و در ایستادگی و پایمردی و ستاندن حقوق ملت هیچ لغزش و لرزشی ندارد. اتهام مخابره پیام ضعف و ضعیف و ترسو بودن به مسعود پزشکیان واقعا اتهام خیلی دور از انصاف و خیلی بی‌ربطی است. یک انتقاد دیگر به رفتار رئیس جمهور در ملاقات‌های خارجی بر می‌گردد. ملاقات‌های خارجی پروتکل های خاص خود را دارد که گاهی رئیس جمهور آن ها را رعایت نمی کند که نمونه اخیر آن در دیدار با الهام علی اف بود.

 

اردوغان سرش را در برابر رئیس‌جمهور خم کرده بود

 

یک بخشی از این ها شیطنت‌های رسانه‌ای است که در یکی از اجلاس‌ها انجام شد. آقای رئیس جمهور ملاقاتی با آقای اردوغان داشت و خیلی جنجال شد که رئیس‌جمهور در برابر اردوغان دست روی سینه خود گذاشته است، ولی دو تا عکس دیگر هم بود که حرکت و زبان بدن آقای اردوغان دقیقا عکس آن لحظه ملاقات او با آقای پزشکیان بود و سرش را در مقابل رئیس جمهور ایران خم کرده بود. این ها لحظه هایی است که رسانه ها  شکار می کنند.آقای دکتر پزشکیان بسیار آدم اکتیو و هم خیلی آدم متواضعی است. این افراد ربات نیستند که برای آنها بشود برنامه تعریف کرد. رئیس‌جمهور اکت طبیعی خودش را دارد و ممکن است در یک لحظه، زبان بدنش در مواجه با فلان مسئول مقابل خودش یک برداشت و تفسیری بشود در حالی که در ثانیه بعدش عکس این رخ بدهد که مصداقش همان مورد آقای اردوغان بود که اتفاقاً خیلی اهل پروتکل است. 

 

 از این شیطنت‌ها شما خیلی زیاد می‌توانید پیدا بکنید که در ملاقات‌ها، فلان رئیس، صندلی فلان رئیس را  می‌کِشد. این مسائل در ملاقات های مختلف از جمله آقای اردوغان با آقای پوتین، پوتین با ترامپ  و دیگران دیده می شود مثلا یکی  صندلی دیگری را می‌کشد یا منتظرش نگه می‌دارد. 

 

 عرض کردم این ها خیلی لحظه‌های آنی است اما اصالتاً این یک ویژگی شخصیتی آقای پزشکیان است که خیلی اهل پروتکل نیست  البته  وقتی پای آبروی کشور در میان بوده، ایشان خیلی همراهی زیادی داشته و به پروتکل ها تن داده و آنها را پذیرفته است. رعایت نکردن پروتکل‌ها وقتی بیشتر نمود پیدا می‌کند که رئیس‌جمهور در در مقابل مقام کشوری قرار می‌گیرد که چالش‌هایی با آن کشور داریم مثل جمهوری آذربایجان. 

 

بخشی از چالش ما با آذربایجان بیهوده است. ما چه چالشی با این کشور داریم؟ آذربایجان کشور همسایه و مسلمان است و رئیس‌جمهور به این کشور به چشم فرصت نگاه می کند و حداقل من معتقدم که رئیس جمهور اصلاً نمی‌پذیرد و ذهنیتش این نیست که آذربایجان چالشی برای کشور ماست. 

 

شاید به جای چالش می‌توان گفت حساسیت نسبت به این کشور وجود دارد. 

 

 ما باید تلاش کنیم در حد امکان  ضریب حساسیت‌ها را  کمتر کرده و سعی بر این داشته باشیم که همگراتر نگاه کنیم. احترامی که علی‌اف در جلسات به آقای پزشکیان گذاشت خیلی زیاد بود

 

اشکالی که به آقای پزشکیان وارد کردند این است که وقتی رئیس جمهور آذربایجان وارد شد، ایشان به احترامش پا شده است. اگر فیلم‌هایی که از ملاقات آقای علی‌اف و پزشکیان منتشر شد را نگاه کنید، متوجه می شوید که احترامی که علی‌اف در جلسات به آقای پزشکیان گذاشت خیلی زیاد بود. 

 

آقای دکتر پزشکیان یک ترمی را وارد این جنس مناسبات کرده که من احساس می‌کنم به تدریج از ناحیه این رؤسای کشورهایی که با ایشان مراوده داشته است، پذیرفته می شود که  تابع آن  ترم خشک تشریفات متداول نیست. اشکالی هم ندارد، رئیس‌جمهور که زمینه وهن یا ضعف کشور را ایجاد نکرده است، بلکه در ملاقات های خارجی با صمیمیت برخورد کرده و مقابل هم  صمیمیت طرف مقابل را دیده است. رئیس‌جمهور به آقای اردوغان احترام کرده بود و لحظه بعد، اردوغان دو برابر احترام کرد که ما آن لحظه‌ها را شکار و  منتشر کردیم. ما بعد از اینکه  شیطنتی از ناحیه رسانه ترکی صورت گرفت،  عکس های احترام اردوغان به آقای پزشکیان را منتشر کردیم. 

 

می‌خواهم بگویم این ملاقات ها یک تبادلات انسانی است که البته خب یک چارچوب متعارف هم دارد و آنجایی که خیلی نظم پذیر، تعریف شده و لایتغیر است، ایشان خیلی همراه شده است و  یک جاهایی هم بالاخره انعطاف می توان داشت.